Karta charakterystyki (ang. Safety Data Sheet) jest zbiorem informacji o właściwościach fizycznych i chemicznych substancji oraz zagrożeń, które mogą stwarzać czy środków ostrożności jakie należy zachować. Wymagania dotyczące sporządzania kart charakterystyki opisane zostały w rozporządzeniu REACH.
Rozporządzenie REACH (Registration, Evaluation, Authorisation, Restriction of Chemicals)
Rozporządzenie REACH zostało wprowadzone w celu poprawy ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska. Propaguje też alternatywne sposoby oceny zagrożeń stwarzanych przez substancje w celu zmniejszenia liczby badań na zwierzętach. REACH ustanowił również Europejską Agencję Chemikaliów (ang. European Chemicals Agency). Według EAC rozporządzenie ma na celu również zwiększenie konkurencyjności przemysłu chemicznego w Unii Europejskiej.
REACH stosuje się do wszystkich substancji i mieszanin.
System zarządzania chemikaliami
Rozporządzenie wprowadza procedury gromadzenia i oceny informacji o właściwościach substancji i zagrożeniach, jakie mogą stwarzać. Zgodnie z rozporządzeniem przedsiębiorstwa produkujące lub importujące preparaty powyżej 1 tony rocznie mają obowiązek rejestracji wszystkich składowych substancji i mieszanin. Natomiast producenci produkujący lub importujący substancje powyżej 10 ton rocznie zobowiązani są do przeprowadzenia oceny bezpieczeństwa chemicznego. W przypadku substancji niebezpiecznej należy sporządzić scenariusz narażenia.
Europejska Agencja Chemikaliów przyjmuje rejestracje, a następnie je ocenia. Substancje oceniane jako negatywnie oddziałujące na zdrowie lub środowisko będą wymagały zezwoleń Komisji Europejskiej na wprowadzenie do obrotu.
Karta Charakterystyki (SDS)
Karta charakterystyki (SDS) składa się z 16 sekcji w której znajdują się informacje dotyczące m.in. indentyfikacji zagrożeń, składników substancji/mieszaniny, postępowania z odpadami czy informacji dotyczących transportu. Nie ma ona określonego formatu, jej objętość powinna być współmierna do zagrożenia stwarzanego przez substancję lub mieszaninę oraz ilość dostępnych informacji.
Identyfikacja substancji/mieszaniny
W sekcji pierwszej znajdziemy informacje o identyfikatorze produktu, dostawcy karty charakterystyki – niezależnie od tego czy jest to producent, importer czy dystrybutor. W tej sekcji należy zamieścić również nr telefonu alarmowego.
Klasyfikacja i skład
W sekcji drugiej KCH znajdują się informacje o klasyfikacji substancji/mieszaniny oraz elementy oznakowania (piktogramy, zwroty „H” i „P”). Klasyfikacje przeprowadza się na podstawie rozporządzenia CLP (ang. Classification, Labeling, Packaging), który wprowadza globalnie zharmonizowany system klasyfikacji substancji i mieszanin (GHS).
Z tej sekcji dowiemy się o wszystkich zagrożeniach jakie może stwarzać substancja/mieszanina oraz środki ostrożności jakie należy zachować.
Natomiast składniki mieszanin opisane są w sekcji trzeciej. Stężenie substancji w mieszaninie podaje się w procentach, dopuszcza się podanie przedziału wartości stężeń.
Odpady
W sekcji 13 karty charakterystyki powinny znaleźć się informacje dotyczące właściwego postępowania z powstałymi odpadami zarówno z substancji/ mieszanin, jak i opakowań po nich. W wielu kartach charakterystyki znajdziemy poprawnie określony kody odpadów zgodne z katalogiem odpadów. Natomiast wiele producentów stosuje jedynie zapis „utylizować zgodnie z obowiązującym prawem” co dla osoby nieznającej zagadnień gospodarki odpadami może stanowi pewne utrudnienie. Ponadto według rozporządzenia w tej sekcji powinna się m.in. znaleźć informacja, by nie wpuszczać substancji/mieszaniny do kanalizacji. W karcie należy zamieścić odniesienia do wszelkich właściwych przepisów wspólnotowych dotyczących odpadów. Mogą również się znaleźć odniesienia do obowiązujących przepisów krajowych oraz regionalnych.
Informacje dotyczące transportu (ADR/RID/ADN/IMDG/ICAO)
Sekcja 14 zbiera najważniejsze informacje dotyczące transportu drogowego (Umowa ADR), kolejowego (Regulamin RID), żeglugą śródlądową (Porozumienie ADN), morskiego (Kodeks IMDG) oraz drogą powietrzną (Instrukcje techniczne ICAO). Powinny się znaleźć m.in. takie informacje jak: numer UN substancji/mieszaniny, prawidłowa nazwa przewozowa, klasa zagrożenia (oraz zagrożenia dodatkowe), grupa pakowania oraz informacje o zagrożeniu dla środowiska. Jeżeli informacje nie są dostępne w karcie charakterystyki, powinna się znaleźć o tym informacja.
karta charakterystyki (SDS) – pozostałe sekcje
W pozostałych sekcjach kart charakterystyki możemy znaleźć informacje o postępowaniu w przypadku pożaru czy niezamierzonego uwolnieniu do środowiska, środkach pierwszej pomocy, magazynowaniu, kontroli narażenia i środkach ochrony indywidualnej, właściwościach fizycznych i chemicznych. Znajdziemy tam również informacje toksykologiczne i ekologiczne.
Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32010R0453&from=PL
Strona Europejskiej Agencji Chemikaliów:
https://echa.europa.eu/pl/home
Potrzebujesz pomocy w sprawach ADR? zapoznaj się z ofertą na stronie:
