Zgodnie ze skonsolidowanymi wersjami proponowanych zmian do umowy ADR na 2025 rok przedstawionymi podczas 114 i 115 sesji Grupy Roboczej ds. Towarów Niebezpiecznych, wprowadzenie nowych regulacji dotyczących przewozu odpadów niebezpiecznych staje się coraz bardziej realne. Podczas wcześniejszych sesji zostało zaproponowanych kilka nowości dotyczących przewozu odpadów niebezpiecznych podlegających przepisom ADR. Oto najważniejsze z nich.

Część 1 ADR

W części pierwszej, a dokładniej w rozdziale 1.1.3 dotyczącym wyłączeń od stosowania przepisów proponuje się rozbudowanie przepisu 1.1.3.1 dotyczącego odstępstwa od stosowania przepisów ADR przez osoby prywatne o paragraf dotyczący przewozu odpadów. Ta zmiana ma na celu ułatwienie i zabezpieczenie transportu odpadów niebezpiecznych przez osoby prywatne, jednocześnie zachowując najwyższe standardy bezpieczeństwa. Oto brzmienie proponowanej zmiany w języku angielskim:

1.1.3.1 (ii) ADR

„The carriage of dangerous goods by private individuals in the limits defined in paragraph (a) (i) intended initially for their personal or domestic use or for their leisure or sporting activities and which are carried as waste, including the cases when these dangerous goods are no longer packaged in the original package for retail sale, provided that measures have been taken to prevent any leakage under normal conditions of carriage;”

Tłumaczenie na język polski (nieoficjalne):

„Przepisy zawarte w ADR nie mają zastosowania do:

(ii) Przewóz towarów niebezpiecznych przez osoby prywatne w zakresie określonym w paragrafie (a) (i) przeznaczonych początkowo do użytku osobistego lub domowego, do celów rekreacyjnych lub sportowych, a które są przewożone jako odpady, w tym również te, które nie są już zapakowane w oryginalne opakowanie do sprzedaży detalicznej, pod warunkiem, że zostały podjęte środki zapobiegające jakimkolwiek wyciekom w normalnych warunkach przewozu;”

Zmiana ta jest istotna, ponieważ dotyczy szerokiego grona osób prywatnych, które mogą przewozić odpady niebezpieczne w codziennych sytuacjach. 

Część 3 ADR

Kolejna istotna zmiana proponowana na 2025 rok dotyczy części 3 ADR, a dokładnie przepisu szczególnego 650 z działu 3.3. Przepis ten, odnosi się do odpadów zawierających pozostałości opakowań oraz zestalone lub ciekłe pozostałości farb, które do tej pory klasyfikowane były jedynie do pozycji UN1263. Ma on zostać rozszerzony. Nowa propozycja zakłada dodanie do tego przepisu odpadów z farb klasyfikowanych jako UN3082, czyli materiałów ciekłych zagrażających środowisku.

Nowy przepis szczególny nr 678:

Dodatkowo, ma zostać dodany nowy przepis szczególny nr 678 odnoszący się do przewozu materiałów zanieczyszczonych wolnym azbestem. Oto proponowany przepis w języku angielskim:

„Waste consisting of objects and materials contaminated with free asbestos (UN Nos. 2212 and 2590), which is not fixed or immersed in a binder in such a way that no emission of hazardous quantities of respirable asbestos can occur, may be carried under the provisions of chapter 7.3 provided the following provisions are complied with: 

(a) The waste is carried only from the site where it is generated to a final disposal facility. Between these two types of sites, only intermediate storage operations, without unloading or transferring the container-bag, are authorized; 

(b) The waste belongs to one of these categories: 

(i) Solid waste from roadworks, including asphalt milling waste contaminated with free asbestos and its sweeping residues; 

(ii) Soil contaminated with free asbestos; 

(iii) Objects (for example, furniture) contaminated with free asbestos from damaged structures or buildings; 

(iv) Materials from damaged structures or buildings contaminated with free asbestos which, because of their volume or mass, cannot be packed in accordance with the packing instruction applicable to the UN number used (UN No. 2212 or 2590, as appropriate); or 

(v) Construction site waste contaminated with free asbestos from demolished or rehabilitated structures or buildings which, because of their size or mass, cannot be packed in accordance with the packing instruction applicable to the UN number used (UN No. 2212 or 2590, as appropriate); 

(c) Waste covered by these provisions shall not be mixed or loaded with other asbestos-containing waste or any other hazardous or non-hazardous waste; 

(d) Each shipment shall be considered a full load as defined in 1.2.1; and (e) The transport document shall be in conformity with 5.4.1.1.4.”

Tłumaczone na język polski (nieoficjalne):

„Odpady zawierające przedmioty i materiały skażone wolnym azbestem ( UN 2212 i 2590), które nie są utrwalone ani zanurzone w spoiwie w sposób uniemożliwiający wystąpienie emisji niebezpiecznych ilości respirabilnego azbestu, mogą być przewożone zgodnie z przepisami działu 7.3 pod warunkiem, że: 

(a) Odpady są przewożone wyłącznie z miejsca ich wytworzenia do zakładu utylizacji. Pomiędzy tymi dwoma miejscami dozwolone są tylko operacje tymczasowego magazynowania bez rozładunku lub przenoszenia “kontenera”; 

(b) Odpady należą do jednej z następujących kategorii: 

(i) Odpady stałe z prac drogowych, w tym odpady frezowania asfaltu zanieczyszczone wolnym azbestem i ich pozostałości zamiatane; 

(ii) Gleba zanieczyszczona wolnym azbestem; 

(iii) Przedmioty (na przykład meble) zanieczyszczone wolnym azbestem z uszkodzonych struktur lub budynków; 

(iv) Materiały z uszkodzonych struktur lub budynków zanieczyszczone wolnym azbestem, które ze względu na ich objętość lub masę nie mogą być zapakowane zgodnie z instrukcją pakowania mającą zastosowanie do używanego numeru UN (UN 2212 lub 2590, w zależności od przypadku); lub 

(v) Odpady z placów budowy zanieczyszczone wolnym azbestem z rozebranych lub remontowanych struktur lub budynków, które ze względu na ich rozmiar lub masę nie mogą być zapakowane zgodnie z instrukcją pakowania mającą zastosowanie do używanego numeru UN (UN 2212 lub 2590, w zależności od przypadku); 

(c) Odpadów objętych niniejszymi postanowieniami nie można mieszać ani ładować z innymi odpadami zawierającymi azbest lub innymi odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne; 

(d) Każda przesyłka jest uznawana za pełny ładunek zgodnie z definicją w 1.2.1; oraz (e) Dokument przewozowy musi być zgodny z przepisem 5.4.1.1.4.”

Część 4 ADR

Kolejną ciekawą nowością jest propozycja nowego przepisu 4.1.1.5.3, który będzie dopuszczał pakowanie różnych rodzajów opakowań (ze względu na wielkość i kształt) zawierających odpady w jedno opakowanie zewnętrzne. W proponowanym przepisie przeczytamy m.in., że nie będzie on dotyczył odpadów klasyfikowanych do klas: 1, 2, 6.2 i 7 oraz, że będzie dopuszczone pakowanie takich odpadów np. w bębny, kanistry, skrzynie, opakowania duże w odstępstwie od stosowania szeregu przepisów części 4 i 6. Opakowania zewnętrzne będą musiały być przystosowane do przewozu I grupy pakowania. Oto brzmienie proponowanego przepisu w języku angielskim:

“For the carriage of waste, other than articles, inner packagings of different sizes and shapes, containing liquids or solids, may be packed together in one outer packaging, provided that the following conditions are met:

(a) The waste carried in each inner packaging is not classified as class 1, 2, 6.2 or 7;

(b) By derogation from 4.1.1.5, 4.1.1.5.1, 4.1.1.5.2, 4.1.1.21, 4.1.3.1 to 4.1.3.5, 4.1.3.7, 4.1.4, 6.1.5.2.1, 6.5.6.1.2 and 6.6.5.2.1:

(i) The outer packaging is one of the following types:

– 1H2, 1A2, 3A2, 3H1, 3H2, 4A or 4H2;

– 11A, 11H1 or 11H2;

– 50A or 50H;

(ii) The outer packaging is tested for packing group I;

(iii) The outer packaging does not need to be tested according to the tests required for packagings intended to contain liquids, but it shall be capable of retaining liquids under normal conditions of carriage;

(iv) Sufficient cushioning material is used to prevent significant movement of the inner packagings under normal conditions of carriage;

(v) If the outer packaging contains inner packagings that are liable to break easily, such as those made of glass, porcelain or stoneware, or non-leakproof inner packagings, the outer packaging has a means of retaining any free liquid that might escape from the inner packagings during carriage, e.g. absorbent material or other equally efficient means of retention;

(vi) For polyethylene outer packaging, proof of sufficient chemical compatibility is deemed to have been provided if the chemical compatibility of the material of the outer packaging with all the standard liquids described in 6.1.6.1 has been verified as part of a design type test and approval for packaging of the same material with code 1H1 or 3H1;

(c) Depending on the waste identified in each inner packaging, inner packagings are packed together in an appropriate outer packaging only by trained and competent personnel in accordance with 1.3.2.2, with the use of instructions or procedures ensuring compliance with 4.1.1.6 and the provisions of mixed packing of 4.1.10.4;

(d) The waste contained in one outer packaging is assigned to the most appropriate entry. More than one entry may be used, if needed. By derogation from 5.1.4, the only marking and labelling on the outer packaging corresponds to the entry or entries assigned to the outer packaging.” 

Tłumaczenie na język Polski (nieoficjalne):

„Do przewozu odpadów innych niż przedmioty, opakowania wewnętrzne o różnych rozmiarach i kształtach, zawierające ciecze lub ciała stałe, mogą być pakowane razem w jedno opakowanie zewnętrzne, pod warunkiem spełnienia następujących warunków: 

(a) Odpady przewożone w każdym opakowaniu wewnętrznym nie są klasyfikowane do klas 1, 2, 6.2 lub 7; 

(b) W odstępstwie od przepisów 4.1.1.5, 4.1.1.5.1, 4.1.1.5.2, 4.1.1.21, 4.1.3.1 do 4.1.3.5, 4.1.3.7, 4.1.4, 6.1.5.2.1, 6.5.6.1.2 i 6.6.5.2.1: 

(i) Opakowanie zewnętrzne należy do jednego z następujących typów:

• 1H2, 1A2, 3A2, 3H1, 3H2, 4A lub 4H2;
• 11A, 11H1 lub 11H2;
• 50A lub 50H; 

(ii) Opakowanie zewnętrzne jest badane pod kątem I grupy pakowania; 

(iii) Opakowanie zewnętrzne nie musi zostać poddane próbom wymaganym dla opakowań przeznaczonych do przewozu cieczy, powinno być jednak w stanie zatrzymać ciecze w normalnych warunkach przewozu; 

(iv) Zastosowano wystarczającą ilość materiału wyściełającego, aby zapobiec znacznemu przemieszczaniu się opakowań wewnętrznych w normalnych warunkach przewozu; 

(v) Jeśli opakowanie zewnętrzne zawiera opakowania wewnętrzne, które mogą się łatwo pękać, takie jak te wykonane ze szkła, porcelany lub kamionki, lub opakowania wewnętrzne nieszczelne, to powinno być wyposażone środek zatrzymujący wszelką ciecz, która może wydostać się z opakowań wewnętrznych podczas przewozu, np. materiał chłonny lub inny równie skuteczny środek zatrzymujący; 

(vi) W przypadku opakowania zewnętrznego z polietylenu, dowód wystarczającej zgodności chemicznej uznaje się za dostarczony, jeśli zgodność chemiczna materiału opakowania zewnętrznego ze wszystkimi standardowymi cieczami opisanymi w 6.1.6.1 została zweryfikowana jako część testu i zatwierdzenia typu konstrukcji dla opakowania z tego samego materiału o kodzie 1H1 lub 3H1; 

(c) W zależności od odpadów zidentyfikowanych w każdym opakowaniu wewnętrznym, opakowania wewnętrzne powinny być pakowane do opakowań zewnętrznych tylko przez przeszkolony i kompetentny personel zgodnie z 1.3.2.2, z użyciem instrukcji lub procedur zapewniających zgodność z przepisami 4.1.1.6 i 4.1.10.4; 

(d) Odpady zawarte w opakowaniu zewnętrznym przypisuje się do najwłaściwszej pozycji. W razie potrzeby można zastosować więcej niż jedną pozycję. W odstępstwie od 5.1.4, na opakowaniu zewnętrznym umieszcza się jedynie oznakowanie odpowiadające pozycji lub pozycjom przypisanym do tego opakowania.”

Dodatkowo, w części 4 planuje się dopisanie nowego przepisu 4.1.1.21.7 dotyczącego pakowania odpadów o słabo zdefiniowanym składzie (2.1.3.5.5 ADR). Oto tekst proponowanego przepisu w języku angielskim:

„By derogation from 4.1.1.21.1, liquid waste classified under 2.1.3.5.5 may be filled into polyethylene packaging provided that the packagings have passed the tests with all standard liquids described in 6.1.6.1. Packagings shall conform to the packing group performance level as assigned in accordance with 2.1.3.5.5. 

By derogation from 4.1.1.15, on the basis of the knowledge of the composition of the liquid waste, in case of presence of substances that could weaken the polyethylene packaging (e.g. some chlorinated compounds), the period of use permitted for this packaging shall be two and a half years from the date of its manufacture.”

Tłumaczenie na język polski (nieoficjalne):

„W odstępstwie od przepisu 4.1.1.21.1, odpady ciekłe sklasyfikowane zgodnie z 2.1.3.5.5 mogą być pakowane w opakowania z polietylenu, pod warunkiem że opakowania te przeszły badania ze wszystkimi standardowymi cieczami opisanymi w 6.1.6.1. Opakowania te powinny spełniać wymagania grupy pakowania określonej zgodnie z 2.1.3.5.5. 

W odstępstwie od 4.1.1.15, na podstawie znajomości składu odpadów ciekłych, w przypadku obecności substancji mogących osłabić opakowanie z polietylenu (np. niektóre związki chlorowane), okres używalności tego opakowania wynosi dwa i pół roku od daty jego produkcji.” 

Część 5 ADR

W związku z planowanym przepisem 4.1.1.5.3 konieczne będzie wyszczególnienie informacji o takim przewozie w dokumencie przewozowym. Proponuje się zatem dodanie przepisu szczególnego 5.4.1.1.3.3 o następującym brzmieniu:

„Special provisions for the carriage of waste in inner packagings packed together in an outer packaging: 

For carriage in accordance with 4.1.1.5.3, a statement shall be included in the transport document, as follows 'Carriage in accordance with 4.1.1.5.3′. The additional statement prescribed in 5.4.1.1.3.2 is not necessary. For example: 

’UN 1993 WASTE FLAMMABLE LIQUID, N.O.S., 3, III, (E); CARRIAGE IN ACCORDANCE WITH 4.1.1.5.3′. 

Information in the transport document in accordance with 5.4.1.1, shall be based on the entry or entries assigned to the outer packaging in accordance with 4.1.1.5.3 (d). The technical name, as prescribed in chapter 3.3, special provision 274, need not be added.”

Tłumaczenie na język polski (nieoficjalne):

„Przepisy szczególne dotyczące przewozu odpadów w opakowaniach wewnętrznych pakowanych razem w opakowanie zewnętrzne: 

Dla przewozu zgodnego z 4.1.1.5.3 w dokumencie przewozowym należy umieścić zapis o następującej treści: 'Przewóz zgodny z 4.1.1.5.3′. Dodatkowe oświadczenie wymagane w 5.4.1.1.3.2 nie jest konieczne. 

Na przykład: 'UN 1993 ODPAD MATERIAŁ ZAPALNY CIEKŁY I.N.O., 3, III, (E); PRZEWÓZ ZGODNY Z 4.1.1.5.3′. 

Informacje w dokumencie przewozowym zgodnie z 5.4.1.1 powinny opierać się na pozycji lub pozycjach przypisanych do opakowania zewnętrznego zgodnie z 4.1.1.5.3 (d). Nie ma potrzeby dodawania nazwy technicznej, o której mowa w rozdziale 3.3, (przepis szczególny 274)”

Podobna sytuacja występuje z proponowanym przepisem szczególnym 678 dotyczącym przewozu odpadów skażonych azbestem. Oto propozycja przepisu 5.4.1.1.4:

„Special provisions for wastes contaminated with free asbestos (UN Nos. 2212 and 2590) 

When special provision 678 of Chapter 3.3 is applied, the following statement shall be included in the transport document 'Carriage under special provision 678′. 

The description of wastes carried in accordance with special provision 678 (b) of Chapter 3.3 shall be added to the description of dangerous goods required in 5.4.1.1.1 (a) to (d) and (k). The transport document shall also be accompanied by the following documents: 

(a) A copy of the technical data sheet for the type of container-bag used, on the manufacturer’s or distributor’s letterhead, giving the dimensions of the packaging and its maximum mass; 

(b) A copy of the unloading procedure in accordance with special provision CV38 of 7.5.11, if applicable.”

Tłumaczenie na język polski (nieoficjalne):

„Przepisy szczególne dotyczące odpadów skażonych wolnym azbestem (numery UN 2212 i 2590). 

Jeżeli stosuje się przepis szczególny 678 z działu 3.3, to w dokumencie przewozowym należy umieścić zapis o następującej treści 'Przewóz na podstawie przepisu szczególnego 678′. 

Opis odpadów przewożonych na podstawie przepisu szczególnego 678 (b) z rozdziału 3.3 należy dodać do opisu towarów niebezpiecznych wymaganego w 5.4.1.1.1 (a) do (d) i (k). Dokument przewozowy musi być również uzupełniony o następujące dokumenty: 

(a) Kopię karty technicznej dla typu użytego “kontenera”, na papierze firmowym producenta lub dystrybutora, zawierającą wymiary opakowania i jego maksymalną masę; 

(b) Kopię procedury rozładunku zgodnie z przepisem szczególnym CV38 z 7.5.11, jeśli dotyczy.”

Część 7 ADR

W znowelizowanej umowie ADR ma zostać również dodany przepis szczególny AP12 dotyczący przewozu luzem odpadów w specjalnych kontenerach. Oto brzmienie proponowanego przepisu:

„The waste may be carried in bulk provided that it is contained in a bag of the size of the load compartment, referred to as a 'container-bag’. 

The container-bag is intended to be loaded only when placed inside a bulk load compartment with rigid walls. It is not intended for handling or to be used alone outside of this compartment. 

For the purposes of this provision, container-bags shall have at least two liners. 

The inner lining shall be dust-tight to prevent the release of dangerous quantities of asbestos fibres during carriage. The inner lining shall be a polyethylene or polypropylene film. The outer lining shall be polypropylene and shall be fitted with a zipper system. It shall ensure the mechanical resistance of a container-bag loaded with waste to the shocks and stresses in normal conditions of carriage, in particular when a load compartment loaded with container-bags is transferred between vehicles and storage facilities. 

Container-bags shall: 

(a) Be designed to resist perforation or tearing by contaminated waste or objects due to their angles or roughness; 

(b) Have a zipper system that is sufficiently tight to prevent the release of dangerous quantities of asbestos fibres during carriage. Laced or flapped fasteners are not authorized. 

The load compartment shall have rigid metal walls of sufficient strength for its intended use. The walls shall be sufficiently high to completely contain the container-bag. Provided the container-bag offers similar protection, the sheeting of the vehicle can be omitted when using the VC1 provision. 

Objects contaminated with free asbestos from damaged structures or buildings, as well as construction site waste contaminated with free asbestos from demolished or rehabilitated structures or buildings as mentioned in special provision 678 (b) (iii), (iv) and (v), shall be carried in a container-bag placed inside a second container-bag of the same type. The total mass of the contained waste shall not exceed 7 tonnes. 

In all cases, the maximum mass of the waste shall not exceed the capacity specified by the container-bag manufacturer.”

Tłumaczenie na język polski (nieoficjalne):

„Odpady mogą być przewożone luzem pod warunkiem, że znajdują się w worku o wielkości przedziału ładunkowego, zwanym 'kontenerem’. 

“Kontener” jest przeznaczony do załadunku wyłącznie wtedy, gdy jest umieszczony wewnątrz przedziału ładunkowego o sztywnych ścianach. Nie jest przeznaczony do przenoszenia ani samodzielnego używania poza tą komorą.

Do celów niniejszego przepisu “kontenery” muszą mieć co najmniej dwie warstwy. 

Wewnętrzna wykładzina powinna być pyłoszczelna, aby zapobiec uwalnianiu niebezpiecznych ilości włókien azbestowych podczas transportu. Wewnętrzna wyściółka powinna być wykonana z polietylenu lub polipropylenu. Zewnętrzna natomiast powinna być wykonana z polipropylenu i powinna być wyposażona w system zamka błyskawicznego. Powinien zapewniać mechaniczną wytrzymałość “kontenera” załadowanego odpadami na wstrząsy i naprężenia w normalnych warunkach przewozu, w szczególności podczas przenoszenia przedziału ładunkowego załadowanego “kontenerami” między pojazdami a magazynami. 

“Kontenery” powinny: 

(a) Być zaprojektowane tak, aby były odporne na przebicia lub rozdarcia przez zanieczyszczone odpady lub przedmioty ze względu na ich kształt lub chropowatość; 

(b) Być wyposażone w system zamka błyskawicznego, który jest wystarczająco szczelny, aby zapobiec uwalnianiu niebezpiecznych ilości włókien azbestu podczas przewozu. Zapięcia sznurowane lub klapowe nie są dozwolone. 

Przedział ładunkowy powinien mieć sztywne metalowe ściany o wytrzymałości wystarczającej do zamierzonego zastosowania. Ściany powinny być wystarczająco wysokie, aby całkowicie pomieścić “kontener”. Jeżeli “kontener” zapewnia podobną ochronę, krycie opończą pojazdu może zostać pominięte przy korzystaniu z przepisu VC1. 

Przedmioty zanieczyszczone wolnym azbestem z uszkodzonych konstrukcji lub budynków, a także odpady budowlane zanieczyszczone wolnym azbestem z rozebranych lub remontowanych konstrukcji lub budynków, o których mowa w przepisie szczególnym 678 (b) (iii), (iv) i (v), powinny być przewożone w “kontenerze” umieszczonym wewnątrz drugiego “kontenera” tego samego typu. Całkowita masa zawartych odpadów nie może przekraczać 7 ton. 

We wszystkich przypadkach maksymalna masa odpadów nie może przekraczać pojemności określonej przez producenta “kontenera”

Co dalej?

Proponowane zmiany nie zostały jeszcze przyjęte, więc mogą ulec modyfikacjom przed ich ostatecznym przyjęciem w 2025 roku. Warto jednak już teraz zwrócić uwagę na te regulacje i przygotować się na ich potencjalne wprowadzenie. Monitorowanie aktualizacji dotyczących ADR oraz dostosowywanie się do nowych przepisów jest kluczowe dla wszystkich firm i osób zaangażowanych w przewóz towarów niebezpiecznych, w tym odpadów.

ADR 2025 przynosi wiele nowych wyzwań, ale także możliwości, aby przewóz odpadów niebezpiecznych był jeszcze bardziej spójny z regulacjami transportu towarów niebezpiecznych. Śledź nasz blog, aby być na bieżąco z najnowszymi informacjami i analizami dotyczącymi przewozu towarów niebezpiecznych.