Wypadek w tunelu z udziałem pojazdów przewożących towary niebezpieczne stanowi bardzo poważne zagrożenie zdrowia i życia ludzkiego oraz mienia. Ze względu na ograniczoną przestrzeń wydostanie się np. gazu o właściwościach trujących lub duszących, lub wywołanie wybuchu typu BLEVE (ang. Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion) najprawdopodobniej skończyłoby się katastrofą. Dlatego umawiające się strony wprowadziły ograniczenia przewozu ADR przez tunele. Ze względu na ich charakterystykę, ocenę ryzyka z uwzględnieniem dostępności alternatywnych tras przewozu, czy użycia innych rodzajów transportu dzieli się je na kilka kategorii.
Ograniczenia przewozu ADR przez tunele – kategorie
Kategorię tunelu określa się z uwzględnieniem trzech głównych zagrożeń, które mogą spowodować ofiary lub uszkodzenie konstrukcji tunelu. Jest to zagrożenie wybuchu, uwolnienia się gazu trującego lub lotnej cieczy trującej oraz pożaru.
Kategorie tuneli ADR
Tunele dzieli się na pięć kategorii:
- Tunel kat. A: Nie ma ograniczeń dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych
- Tunel kat. B: Ograniczenie dotyczy przewozu towarów niebezpiecznych zagrażających wybuchem o bardzo dużym zasięgu (np. UN3101 – NADTLENEK ORGANICZNY TYPU B CIEKŁY)
- Tunel kat. C: Przez tunel tej kategorii nie przewieziemy towarów niebezpiecznych zagrażających wybuchem o bardzo dużym zasięgu, wybuchem o dużym zasięgu lub działaniem trującym o dużym zasięgu (np. UN1092 AKROLEINA STABILIZOWANA)
- Tunel kat. D: Ograniczenie dotyczy przewozu towarów niebezpiecznych zagrażających wybuchem o bardzo dużym zasięgu, wybuchem o dużym zasięgu, działaniem trującym o dużym zasięgu lub dużym pożarem (np. UN3257 MATERIAŁ O PODWYŻSZONEJ TEMPERATURZE CIEKŁY I.N.O.)
- Tunel kat. E: Ograniczenie dotyczy przewozu wszystkich towarów niebezpiecznych innych niż te, w przypadku których w kolumnie (15) tabeli A w dziale 3.2 widnieje znak „(-)” oraz w przypadku wszystkich towarów niebezpiecznych zgodnie z postanowieniami działu 3.4, jeżeli przewożona ilość przekracza 8 ton łącznej masy brutto na jednostkę transportową.
Dla jakich przewozów mają zastosowanie ograniczenia przewozu ADR przez tunele?
Ograniczenia przewozu towarów niebezpiecznych przez tunele mają zastosowanie do pojazdów oznakowanych w pomarańczowe tablice. W przypadku tuneli kategorii E, ograniczenie to ma zastosowanie również do pojazdów oznakowanych znakiem ilości ograniczonych: 
Obowiązek ten dotyczy jednostek transportowych o masie maksymalnej powyżej 12 ton przewożących ponad 8 ton brutto towarów niebezpiecznych zapakowanych w ilości ograniczonych.
Kody ograniczeń przewozu przez tunele dla ładunku
Większość towarów niebezpiecznych posiada przypisany kod ograniczeń od B do E. Niektóre towary niebezpieczne mają określone dwa kody ograniczeń w zależności od sposobu przewozu. Kod ograniczeń „B” jest najbardziej restrykcyjny, oznacza, że obowiązuje zakaz przewozu przez tunele kat. B, C, D i E. Kod „E” wprowadza jedynie zakaz w stosunku do tuneli kat. „E”. W przypadku towarów niebezpiecznych, które mają przypisane dwa kody, jeden odnosi się do przewozu w cysternach, a drugi przewozu w sztukach przesyłek/luzem. Na przykład Chlorek Metylu (UN 1912) ma przypisany kod „B/D” oznacza to, że w cysternie nie przewieziemy go przez tunele kat. B, C, D i E. Natomiast przy przewozie sztuk przesyłek zakaz dotyczy jedynie tuneli kat. D i E.
Definicje i odesłania
Wybuch rozszerzających się par wrzącej cieczy (ang. Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion) – Wybuch spowodowany nagłym wyciekiem cieczy w temperaturze wyższej od jej temperatury wrzenia przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym.
Umowa ADR: Link
Ustawa o przewozie towarów niebezpiecznych: link
Konsultacje i porady w zakresie ADR
Potrzebujesz porad i konsultacji dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych przez tunele? A może potrzebujesz pomocy w innych kwestiach ADR? Napisz lub zadzwoń, by dowiedzieć się więcej.
